Nobama Care biedt 24-uurszorg aan mensen die niet meer zelfstandig in eigen woonomgeving kunnen verblijven. Dit gebeurt in vijf unieke residenties in Zuid-Limburg, met elk één aspect in gemeen: ze vormen een waar thuis voor de bewoners met geheugenstoornissen. Wij spraken Noor Nezami, de oprichter en directeur van Nobama Care. Hij probeert met zijn concept de mens weer centraal te stellen in de zorg.

Noor, wil je ons wat vertellen over jouw achtergrond?
Dat wil ik altijd. Mijn familie en ik komen uit Afghanistan. In de jaren ‘80 verhuisde ik naar Sint-Petersburg, waar ik vier jaar lang geneeskunde studeerde. In 1992 ging ik terug naar Afghanistan om te trouwen. In datzelfde jaar verloren 100.000 mensen hun leven in Kabul; de fundamentalisten kwamen dat jaar aan de macht. Mijn vader was werkzaam als rechter, en daarmee liep onze familie gevaar. Wij hebben zodoende moeten vluchten voor ons leven; mijn studie geneeskunde kon ik niet afronden. Ik was 26 jaar toen ik Afghanistan verliet; 30 jaar was ik toen ik eindbestemming Nederland bereikte.

Als vluchteling voelde je je in die jaren welkom hier; je werd ondersteund en begeleid. Omdat ik mijn studie geneeskunde niet heb af kunnen maken, zou ik opnieuw aan een studie moeten beginnen. Ik had een gezin te onderhouden en heb ervoor gekozen om direct aan de slag te gaan als zelfstandig verpleegkundige.

Hoe kwam je op het idee om Nobama Care op te richten?
Ik zag destijds al veel bureaucratie in de zorg, en nog steeds: de laatste jaren hebben we, doordat vergrijzing toeslaat, meer zorg nodig, en dus te maken met een capaciteitsprobleem. De vraag is hoe we die massa gaan opvangen. Men denkt in deze sector vanuit ‘beddenrealisatie’: zoveel mogelijk capaciteit (bedden) creëren, en daarmee de vraag opvangen. Een logische reactie, maar helaas niet altijd met een menselijk gevolg.

Mijn persoonlijke kijk op ouderenzorg staat haaks op het algemene beleid. In Kabul zijn geen verpleeghuizen; men wordt in de familie opgevangen. Er is veel respect voor ouderen, die tot het laatste moment als volwaardig lid van de familie worden beschouwd. Die visie wilde ik integreren in Nederland: de mens centraal stellen in de zorg.

Hoe doe je dat, de mens centraal stellen?
Door in plaats van meer bedden te realiseren, de omgeving van de mens centraal te stellen. De mens ligt immers maar een aantal uur per dag horizontaal in bed. Wat heeft hij of zij de rest van de dag nodig? Door een mens denkbeeldig midden in een kavel neer te zetten en vanuit dáár aan de behoefte van de mens te voldoen, die nu eenmaal achteruitgaat, kom je een heel eind met het welbevinden van de ouderen. Een dementerende oudere heeft bijvoorbeeld gedoseerde prikkels nodig. Wanneer wij een gebouw realiseren, houden we daar rekening mee.

Waar zit dat ‘m in?
In ieder geval niet in de uiterlijke schijn – de buitenkant – van een gebouw, maar: wat biedt een gebouw aan prikkels? Wat draagt bij aan het welbevinden van een mens? Iedere twee maanden zit ik met een groep wetenschappers op het gebied van dementie van de Universiteit Maastricht. Zij organiseren een wetenschappelijke studie over onder meer de ideale omgeving voor mensen met dementie, en helpen ons daarmee de juiste beslissingen te maken voor onze residenties. Dat gaat dan om ramen, licht, maar ook het interieur. Onder mensen met dementie komt vaak loopdwang voor. Wij kiezen ervoor om onze bewoners niet uit te putten met gangen van 200 meter. Een boeiend schilderij, een uitdagende luie stoel, een ingang naar een centrale ruimte waar je de koffie ruikt of een aquarium dat fascineert. Dát zijn prikkels waar ouderen met geheugenproblemen van tot rust komen. Zo zie je dat wij – op basis van onderzoek én ervaring uit de praktijk – stilstaan bij de mens, zijn/haar behoeften en welbevinden.

Wat is jouw droom?
Met elke nieuwe residentie die wij openen – de vijfde opent binnenkort – worden ook wij steeds wijzer en zien we steeds beter wat een bewoner nodig heeft. Wij vertalen de groeiende theorie van de wetenschappers steeds meer naar de praktijk. Daar komen prachtige ideeën uit. Heb je ooit stilgestaan bij hoeveel ouderen over het verleden praten?

Herinneringen drijven hen voort. Een vakantie uit het verleden kan dagelijks de revue passeren, maar zo’n dergelijke vakantie kan niet écht herbeleefd worden. Waarom zouden we het buitenland niet naar binnen in de residentie halen, door een zwembad te bouwen, een paar vrachtwagens met zand te laten komen en parasols neer te zetten? Een absurd idee en veel te duur? Ben je gek. Een vakantieparadijs in een residentie integreren zou een fractie van de investeringskosten zijn, met – en daar geloof ik in – een grandioos resultaat voor het welbevinden van onze ouderen. Dit is een voorbeeld van een visionair maar realiseerbaar idee dat onze bewoners positief prikkelt.

Meer weten over de residenties waar Nobama Care zorgt levert in Limburg? Klik hier om uw vraag te stellen!